اصلاح بین مردم
» 1 - قرآن و اصلاح بین مردم
قرآن مجید مى فرماید :
|
انَّمَا الْمُؤْمِنُونَ اخْوَةٌ فَاصْلِحوُا بَیْنَ اخَوَیْکُمْ وَاتَّقُوا اللّهَ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ .
مؤمنان برادر یکدیگرند . بنابر این میان دو برادر خود صلح برقرار سازید و تقواى الهى پیشه کنید تا مشمول رحمت او شوید .
حجرات : 10
|
و در جاى دیگر مى فرماید :
|
وَالصٌّلْحُ خْیْرٌ .
صلح و آشتى بهتر است .
4 : 128
|
و فرمود :
|
(وَأَصْلِحُوا ذاتَ بَیْنِکُم) .
از خدا بترسید و میان خویش را اصلاح کنید .
|
» 2 ـ روایات و اصلاح بین مردم
در روایات اسلامى به اندازه اى به این موضوع (اصلاح ذات البین) اهمیت داده شده است که به عناوین مختلفى مردم را به این امر تشویق و ترغیب کرده اند . در بعضى از روایات به عنوان بهترین صدقه و در روایتى دیگر به عنوان بهترین عبادت و ... از آن یاد کرده اند .
مرحوم فیض در ذیل آیه اى که گذشت (حجرات ـ 10) از حضرت امام صادق علیهم السلام روایتى نقل مى کند که فرمود :
|
وَعَنْهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ حَمَّادِ بْنِ أَبِی طَلْحَةَ عَنْ حَبِیبٍ الْأَحْوَلِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام یَقُولُ صَدَقَةٌ یُحِبُّهَا اللَّهُ إِصْلَاحٌ بَیْنَ النَّاسِ إِذَا تَفَاسَدُوا وَتَقَارُبٌ بَیْنَهُمْ إِذَا تَبَاعَدُوا
صدقـه و بخششى را که خدا دوست مى دارد اصلاح بین مردم است هنگامى که به فـساد گرایند : [ با یکدیگر اختلاف پیدا کنند ] و نزدیک ساختن آنها به یکدیگر است زمانى که از هم دور شوند .
وسائل الشیعة ج18 ص439
|
و در روایت دیگرى فرمود :
|
عَنْهُ عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ لَأَنْ أُصْلِحَ بَیْنَ اثْنَیْنِ أَحَبُّ إِلَیَّ مِنْ أَنْ أَتَصَدَّقَ بِدِینَارَیْنِ
ایجاد الفت و اصلاح بین دو نفر که به وسیله من انجام گیرد نزد من محبوب تر است از اینکه دو دینار در راه خدا صدقه بدهم .
الکافى ج2 ص209
|
پیامبر اکرم صلّى اللّه علیه و آله و سلم فرمود :
|
أَفْضَلُ الصَّدَقَةِ إِصْلاحُ ذَاتُ البِیْنِ
بالاترین صدقه اصلاح میان مردم است .
جامع الصغیر ج1 ص190
|
الف) بودجه مخصوص
اصلاح میان مؤمنان چندان در نظر پیشوایان دینى اهمیت دارد که امام صادق علیه السلام براى رفع اختلافات مالى شیعیان از مال خود مبلغى را اختصاص مى داد که با پرداخت آن نزاع خاتمه یابد . از این رو به مفضّل (یکى از یاران خود) فرمود :
|
عَنْهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ سِنَانٍ عَنْ مُفَضَّلٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام إِذَا رَأَیْتَ بَیْنَ اثْنَیْنِ مِنْ شِیعَتِنَا مُنَازَعَةً فَافْتَدِهَا مِنْ مَالِی
هنگامى که بین دو تن از پیروان ما نزاعى مى بینى از مال من غرامت بپرداز تا با یکدیگر صلح کنند .
کافى ج2 ص209
|
به همین جهت ، در یکى از روایات آمده است که شخصى مى گوید :
|
ابْنُ سِنَانٍ عَنْ أَبِی حَنِیفـَةَ سَابِقِ الْحَاجِّ قَالَ مَرَّ بِنَا الْمُفَضَّلُ وَأَنَا وَخَتَنِی نَتَشَاجَرُ فـِی مِیرَاثٍ فَوَقَفَ عَلَیْنَا سَاعَةً ثُمَّ قَالَ لَنَا تَعَالَوْا إِلَى الْمَنْزِلِ فَأَتَیْنَاهُ فـَأَصْلَحَ بَیْنَنَا بِأَرْبَعِمِائَةِ دِرْهَمٍ فَدَفَعَهَا إِلَیْنَا مِنْ عِنْدِهِ حَتَّى إِذَا اسْتَوْثَقَ کُلُّ وَاحِدٍ مِنَّا مِنْ صَاحِبِهِ قـَالَ أَمَا إِنَّهَا لَیْسَتْ مِنْ مَالِی وَلَکِنْ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام أَمَرَنِی إِذَا تَنَازَعَ رَجُلَانِ مِنْ أَصْحَابِنَا فِی شَیْءٍ أَنْ أُصْلِحَ بَیْنَهُمَا وَأَفْتَدِیَهَا مِنْ مَالِهِ فَهَذَا مِنْ مَالِ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام
من و دامادم درباره میراثى نزاع مى کردیم که مفـضّل به ما رسید و وقـتى متوجه شد که نزاع و مشاجره ما به خاطر چیست ما را به منزل خود دعوت کرد و با چهارصد درهم میان ما صلح برقرار ساخت و هنگامى که پول را پرداخت گفت : بدانید که این از مال من نبود ، ولى امام صادق علیه السلام به من دستور داده است که هر گاه بین دو نفر از شیعیان اختلاف و مشاجره اى پیش آید با پولى که از خود آن حضرت است صلح و صفا در میان آنان ایجاد کنم .
کافى ج2 ص209
|
ب) برترین عبادت
از نظر امیر مؤمنان علیه السلام اصلاح بین مردم برترین عبادت است ، که در آخرین وصایاى خود آنگاه که در بستر شهادت بود به فرزندانش وصیت کرد و فرمود :
|
... فَإِنِّی سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله علیه وآله وسلم یَقُولُ صَلَاحُ ذَاتِ الْبَیْنِ أَفْضَلُ مِنْ عَامَّةِ الصَّلَاةِ وَالصِّیَام ...
... از جدّ شما [ پیامبر ] صلّى اللّه علیه و آله و سلم شنیدم که فرمود : اصلاح بین مردم از همه نماز و روزه ها برتر است [ و احتمالا از نماز و روزه هاى معمولى ثوابش بیشتر است .]
کافى ج7 ص51
|
ج) دروغ به خاطر اصلاح
با اینکه در قرآن و روایات از دروغ گفتن زیاد نکوهش شده و یکى از گناهان کبیره به شمار آمده است اما به خاطر اهمیت اصلاح بین مردم اگر کسى بتواند به این وسیله بین دو نفر که با یکدیگر نزاع دارند صفا و صمیمیت ایجاد کند دروغ گفتن در این مورد جایز است .
امام صادق علیه السلام در ضمن حدیثى به یکى از اصحاب خود فرمود :
|
...اِن المُصْلِحَ لَیْسَ بِکَذَّابٍ إِنَّمَا هُوَ الصُّلْحُ لَیْسَ بِکَذِبٍ
مصلح دروغگو نیست همانا این صلح است نه دروغ .
کافى ج2 ص210
|
در حدیثى از امام على علیه السلام مى خوانیم که فرمود پیامبر اکرم صلّى اللّه علیه و آله و سلم فرمود :
|
الْجَعْفَرِیَّاتُ ، بِإِسْنَادِهِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَدِّهِ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ علیه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله علیه وآله وسلم لَا یَصْلُحُ الْکَذِبُ إِلَّا فِی ثَلَاثَةِ مَوَاطِنَ ...وَکَذِبِ الرَّجُلِ یَمْشِی بَیْنَ الرَّجُلَیْنِ لِیُصْلِحَ بَیْنَهُمَا ...
دروغ گفـتن شایسته نیست جز در سه مورد ... که یکى از آن موارد ، صلح بین افراد است .
مستدرک الوسائل ج9 ص94
|
د) خروج از اسلام
وجود صلح و صفا میان برادران دینى بحدّى ضرورى و ارزشمند است که اگر دو مسلمان بیش از سه روز با یکدیگر قهر باشند از زمره مسلمین بیرون رفته اند .
از رسولخدا صلّى اللّه علیه و آله و سلم آورده اند که فرمود :
|
مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الْقَمَّاطِ عَنْ دَاوُدَ بْنِ کَثِیرٍ قـَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام یَقُولُ قَالَ أَبِی علیه السلام قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله علیه وآله وسلم أَیُّمَا مُسْلِمَیْنِ تَهَاجَرَا فَمَکَثَا ثَلَاثاً لَا یَصْطَلِحَانِ إِلَّا کَانَا خَارِجَیْنِ مِنَ الْإِسْلَامِ وَلَمْ یَکُنْ بَیْنَهُمَا وَلَایَةٌ فَأَیُّهُمَا سَبَقَ إِلَى کَلَامِ أَخِیهِ کَانَ السَّابِقَ إِلَى الْجَنَّةِ یَوْمَ الْحِسَابِ
هر دو مسلمانى که از همدیگر قـهر کنند و سه روز بر آن حال بمانند و با هم آشتى نکنند هر دو از اسلام بیرون روند و بین آنان پیوند و دوستى دینى نخواهد بود و هر یک از آنها که زودتر سخن از آشتى به میان آرد در روز قیامت زودتر از دیگرى به بهشت خواهد رفت .
کافى ج2 ص345
|
در روایت دیگرى فرمود :
|
مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الْقَمَّاطِ عَنْ دَاوُدَ بْنِ کَثِیرٍ قـَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام یَقُولُ قَالَ أَبِی علیه السلام قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله علیه وآله وسلم أَیُّمَا مُسْلِمَیْنِ تَهَاجَرَا فَمَکَثَا ثَلَاثاً لَا یَصْطَلِحَانِ إِلَّا کَانَا خَارِجَیْنِ مِنَ الْإِسْلَامِ ...
اگر سه روز بگذرد و دو مسلمان که با یکدیگر قهر هستند آشتى نکنند و بمیرند هر دو غیر مسلمان مرده اند ...
کافى ج2 ص345
|
ه) خشنودى شیطان
شیطان دوست دارد بین مسلمانان عداوت و دشمنى به وجود آید ، چنانکه خداوند متعال مى فرماید :
|
انَّما یُریدُ الشَّیْطانُ أنْ یُوقِعَ بَیْنَکُمُ الْعَداوَةَ وَالْبَغْضاءَ ...
شیطان مى خواهد در میان شما عداوت و دشمنى ایجاد کند ...
5 : 91
|
به همین جهت هرگاه بین دو مسلمان اختلافى ایجاد شود و از یکدیگر مکدّر باشند شیطان خوشحال مى شود و همیشه مى کوشد تا به همان حالت باقى بمانند .
که امام باقر علیه السلام فرمود :
|
عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنِ ابْنِ أُذَیْنَةَ عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ علیه السلام قَالَ إِنَّ الشَّیْطَانَ یُغْرِی بَیْنَ الْمُؤْمِنِینَ مَا لَمْ یَرْجِعْ أَحَدُهُمْ عَنْ دِینِهِ فَإِذَا فَعَلُوا ذَلِکَ اسْتَلْقَى عَلَى قَفَاهُ وَتَمَدَّدَ ثُمَّ قَالَ فُزْتُ فَرَحِمَ اللَّهُ امْرَأً أَلَّفَ بَیْنَ وَلِیَّیْنِ لَنَا یَا مَعْشَرَ الْمُؤْمِنِینَ تَأَلَّفُوا وَتَعَاطَفُوا
شیطان میان مؤمنان ایجاد عداوت و دشمنى مى کند تا زمانى که هیچ یک از آنها از دینش برنگشته است [ یعنى آنقدر در ایجاد دشمنى مى کوشد تا آنها را از دینش برنگشته است [ یعنى آنقدر در ایجاد دشمنى مى کوشد تا آنها را از دین به در برد ] و همین که از دین برگشتند آسوده خاطر مى شود و نفس راحتى مى کشد و به پشت مى خوابد و دراز مى کشد و مى گوید پیروز شدم .
سپس امام باقر علیه السلام فرمود : خداى رحمت کند مردى را که بین دو نفر از دوستان ما الفت ایجاد کند . اى مؤمنان با یکدیگر انس و الفت گیرید و با هم مهربان باشید . کافى ج2 ص345
|
در روایت دیگرى از امام صادق علیه السلام مى خوانیم که فرمود :
|
الْحُسَیْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَعِیدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَحْفُوظٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ النُّعْمَانِ عَنِ ابْنِ مُسْکَانَ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ لَا یَزَالُ إِبْلِیسُ فـَرِحاً مَا اهْتَجَرَ الْمُسْلِمَانِ فَإِذَا الْتَقَیَا اصْطَکَّتْ رُکْبَتَاهُ وَتَخَلَّعَتْ أَوْصَالُهُ وَنَادَى یَا وَیْلَهُ مَا لَقِیَ مِنَ الثُّبُورُ
شیطان تا زمانى که دو مسلمان با هم قـهر هستند پیوسته خوشحال است و همین که با یکدیگر آشتى کنند زانوهایش به لرزه در مى آید ، بندهایش از هم جدا مى شود و فریاد مى زند اى واى بر او : [ مقصود از او خود شیطان است یعنى اى واى بر من ] که بیچاره شدم و به هلاکت رسیدم .
کافى ج2 ص346
|
این همه تأکید چرا؟
جاى این سؤال هست که چرا دین مقدس اسلام درباره اصلاح ذات البین این همه تأکید مى کند تا آنجا که رسول گرامى اسلام صلّى اللّه علیه و آله و سلم اختلاف بین دو مسلمان را بیش از سه روز جایز نمى داند و مى فرماید :
|
عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ وَمُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِیلَ عَنِ الْفَضْلِ بْنِ شَاذَانَ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ الْحَکَمِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله علیه وآله وسلم لَا هِجْرَةَ فَوْقَ ثَلَاثٍ
جدایى و قهر بیش از سه روز روا نیست .
کافى ج2 ص344
|
و چرا اگر دو نفـر از یکدیگر قـهر کنند مستوجب لعنت خدا مى شوند ، که مفضّل مى گوید : شنیدم که امام صادق علیه السلام فرمود :
|
الْحُسَیْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ الرَّبِیعِ وَعِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ رَفـَعَهُ قَالَ فِی وَصِیَّةِ الْمُفَضَّلِ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام یَقـُولُ لَا یَفـْتَرِقُ رَجُلَانِ عَلَى الْهِجْرَانِ إِلَّا اسْتَوْجَبَ أَحَدُهُمَا الْبَرَاءَةَ وَاللَّعْنَةَ وَرُبَّمَا اسْتَحَقَّ ذَلِکَ کِلَاهُمَا
دو نفر به صورت قهر از یکدیگر جدا نمى شوند جز اینکه یکى از آن دو سزاوار لعن خدا و رسول او قـرار مى گیرد و چه بسا که هر دو مستحقّ لعن خدا و رسول شوند .
کافى ج2 ص344
|
و چرا امام صادق علیه السلام از مال خود پولى را در اختیار مفـضّل قرار مى دهد که هرگاه بین یاران آن حضرت مشاجره اى پیش آمد و راهى جز پرداخت مال وجود نداشت از دادن پول نیز خوددارى نکند تا بین آنان صلح برقرار شود؟ و چرا اصلاح ذات البین از تمامى نمازها و روزه هاى مستحبى برتر شمرده شده است ؟ و چرا و چرا ... ؟
اگر کسى در این باره قـدرى تأمل کند و بیندیشد در مى یابد که عوامل عظمت و توانایى یک ملت و سربلندى و سرافرازى یک امّت آنگاه فراهم مى شود که با یکدیگر در کمال صلح و صفا و صمیمیت بسر برند و با کمک یکدیگر بر مشکلات پیروز شوند ، ولى اگر نزاع و کشمکش و اختلاف و درگیریهاى جزئى حل نشود و کسى به فکر اصلاح آن نباشد به تدریج ریشه عداوت و دشمنى در دلها نفوذ مى کند و تشکّل جمعیت را تبدیل به تشتّت مى نماید ، که پراکندگى همان و سقوط و بدبختى یک اجتماع نیز همان .
به همین جهت ، کسانى که با یکدیگر اختلاف دارند باید هر چه زودتر در رفع آن بکوشند و یکى از دو طرف دعوى نزد دیگرى برود و عذر خواهى کند و سرّ اینکه امام صادق علیه السلام فـرمود : (اگر دو نفـر با یکدیگر قهر کنند مستوجب لعن خدا مى شوند) ، همان است که خود آن حضرت در جواب سؤال یکى از یاران خود هنگامى که پرسید : در میان این دو نفر آن که ظالم است استحقاق لعنت دارد اما آن که مظلوم است چرا مستحق لعن باشد ؟ فرمود : (براى اینکه برادر خود را به صلح و آشتى فرا نمى خواند و از گذشته هاى او صرف نظر نمى کند) . بنابر این ، هر انسان مسلمانى وظیفه دارد نزد برادر دینى خود برود و با او آشتى کند ، چون اگر کدورت آنان تا سه روز به طول بینجامد مشمول رحمت خدا نخواهند شد .
ناگفته نماند اهمیتى که در اسلام به برقرارى صلح و صفا میان مردم داده شده و از قهر کردن و جدایى از یکدیگر مذمّت گردیده براى کسانى است که مسلمان و مؤمن و همکیش و هم عقیده اند . از این رو تصور نشود که با دشمنان خدا و پیامبر و اسلام نیز باید آشتى کرد و با صفا و صمیمیت بود ، چون این گونه صفا و صمیمیت از نظر قرآن نکوهیده است ، تا آنجا که قـرآن مجید دوستى و محبت به هر حال ، کسى که متخلّق به اخلاق حسنه است ، گذشته از اینکه نباید کارى کند که بین او و برادر ایمانى اش کدورتى پیش آید و در نتیجه صلح و صفا تبدیل به کینه و عداوت گردد ، باید بکوشد که بین دیگران نیز پیوسته رابطه و دوستى برقـرار شود و از خداى متعال بخواهد که او را در این امر خیر توفیق دهد و ما نیز با تأسّى به حضرت امام زین العابدین علیه السّلام در این باره دست به دعا بر مى داریم و مانند آن بزرگوار در پیشگاه خداى متعال عرض مى کنیم :
|
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ، وَحَلِّنِی بِحِلْیَةِ الصَّالِحِینَ ، وَأَلْبِسْنِی زِینَةَ الْمُتَّقـِینَ ، فـِی بَسْطِ الْعَدْلِ ، وَکَظْمِ الغَیْظِ ، وَإِطْفَاءِ النَّائِرَةِ ، وَضَمِّ أَهْلِ الْفُرْقَةِ ، وَإِصْلَاحِ ذَاتِ الْبَیْنِ ، ...
پروردگارا بر [ روان مقدس ] محمد و آل محمد رحمت فرست و بر من جامه صلاح و سداد بپوشان و مرا به زینت تقـوا بیاراى و کمک کن که در توسعه عدل و داد بکوشم و از خشم خویش بکاهم و آتش فتنه فرو نشانم و پراکندگان را فراهم آورم و جنگها را به صلح تبدیل کنم
الصحیفة السجادیة ص92 کان من دعائه علیه السلام فی مکارم الاخلاق
|
حضرت صادق علیه السّلام فرمود :
|
عَنْهُ عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ لَأَنْ أُصْلِحَ بَیْنَ اثْنَیْنِ أَحَبُّ إِلَیَّ مِنْ أَنْ أَتَصَدَّقَ بِدِینَارَیْنِ
اگر بتوانم بین دو نفر را اصلاح کنم براى من محبوب تر از آن است که دو دینار صدقه دهم .
کافى ج2 ص209
|
توضیح هر دینار مساوى یک مثقـال شرعى طلاست و هر مثقـال شرعى معادل 4 ـ 3 مثقـال معمولى طلا است هر مثقـال 24 نخود و هر مثقال شرعى 18 نخود مى باشد . بنابر این و با توجه به اینکه طبق معیارهاى شرعى اصلاح بین مسلمین در نظر پروردگار متعال عمل بسیار با ارزش است .
» 3 ـ فساد کردن میان مردم
افـساد غالبا به سبب سخن چینى پدید مى آید ، هر چند افساد بدون سخن چینى هم تحقّق مى یابد . و شکّى نیست که این صفت از مهلکاتى است که آدمى را به دوزخ مى کشاند . خداى سبحان مى فرماید :
|
الَّذِینَ یَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مِیثاقِهِ وَیَقْطَعُونَ ما امَرَ اللَّهُ بِهِ أنْ یُوصَلَ وَیُفْسِدُونَ فِى الْأَرْضِ اولئِکَ هُمُ الْخاسِرُونَ
کسانى که پیمان خدا را بعد از استوار کردن آن مى شکنند ، و آنچه را خدا به پیوستن آن فرمان داده مى گسلند ، و در زمین فساد مى کنند ، آنها زیانکارند .
بقره 27
|
و رسول خدا صلى اللّه علیه و آله و سلّم فرمود :
|
هِیَ الْحَالِقَةُ لِلدِّینِ فَسَادُ ذَاتِ الْبَیْن
فساد بین دو نفر حالقه (وسیله ستردن و قطع) است .
بحارالانوار ج75 ص99
|
|
رَبَّنَا اغْفِرْ لَنا وَلِإِخْو انِنَا الَّذینَ سَبَقُونا بِالْإیمانِ وَلا تَجْعَلْ فی قُلُوبِنا غِلاًّ لِلَّذینَ آمَنُوا رَبَّنا إِنَّکَ رَؤُفٌ رَحیمٌ
حشر : 10
|
برگرفته از:
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.