مقـدمـه
قالَ اللّهُ تَعالى:
یَعْلَمُونَ ظاهِرا مِنَ الْحَیوةِ الدُّنْیا وَ هُمْ عَنِ الاْخِرَةِ هُمْ غافِلون. 
بیشتر مردم به امور ظاهرى زندگى دنیا (مانند صنعت و تجارت و غیره) آگاهى دارند و از عالم آخرت (و وعده ثواب و عقاب حق) به کلّى بى خبرند.
تمدنها، فرزند فرهنگها و اندیشه هاست و آداب و روشهاى هر ملّت بیانگر روحیات و اندیشه هاى افرادى است که در آن جامعه زندگى مى کنند زیرا تصوّرات، شناختها و بینشها و تفکّرات، در آداب و رسوم و روش زندگى ملّتها و افراد جلوه گر مى شود.
چنانچه میزان رشد و تعالى و تکامل یا انحطاط جامعه ها، ملّتها و گروهها وابسته به آداب و روشهاى آنان است، و یگانه معّرف هر فرد آداب و روشهایى است که از اندیشه هاى او حکایت مى کند. آداب و رسوم جامعه هاى بشرى به یکى از سه قسم زیر برمى گردد:
1 ـ آداب و رسوم عامیانه و خرافى 2 ـ آداب و رسوم دانشمندان
3 ـ آداب و سنن پیامبران براى مبدأ پیدایش آداب و رسوم عامیانه و خرافى و غیر عامیانه نمى توان زمان و مکان خاصّى را بیان کرد ولى بى تردید مى توان گفت از زمان شروع زندگى بشر در روى زمین که از زمان هبوط حضرت آدم آغاز شد تا به امروز یک سلسله آداب و رسوم روش زندگى در میان خداپرستان و دین باوران پیدا شده که با روشها و رسوم نوع بشر فرق داشته و دارد. و باز روشن است که این روشها و آداب از سطح عقل و از محیط اندیشه افراد عادى بشر بیرون است، زیرا با اندیشه و عقل بشرى نمى توان به آنها رسید و اساسا درخور فهم بشر نیست، بلکه برخى از شخصیتها و فرزانگان برگزیده جهان پیامبرانند که از راه وحى و الهام از آفریدگار گرفته و به مردم جهان عرضه کرده اند.
این نوع آداب و رسوم و روشها یک تشکیلات الهى و غیر مادى است که سعادت روحى و جسمى انسانها را بعهده دارد. مسئولیت رشد و هدایت پیامبران را خدا بعهده گرفته و طرز معاشرت و آداب و روش زندگى آنان را هم امضا و تصدیق نموده است.
بنابراین بهترین و موفقترین روشها و آداب و رسومى که شایسته الگوگیرى و پیروى است همان روش پیامبران و پرورش یافتگان مکتب الهى است. که از هرگونه خطا و کج روى مصون است. از این رو خداوند متعال در قرآن انسانها را به پیروى از راه و روش آنان فرامى خواند و مى فرماید: «قَدْ کانَتْ لَکُمْ اُسْوَةٌ حَسَنَةٌ فى اِبْراهیمَ وَ الَّذینَ مَعَهُ»
یعنى در روش زندگى ابراهیم و کسانى که با اویند(یعنى سایر پیامبران) سرمشق و الگوى خوبى براى شماست.
یا در آیه دیگر مى فرماید: «لکم فى رسول اللّه اسوة حسنة»
براى شما در روش و زندگى رسول خدا صلی الله علیه و آله سرمشق و الگوى نکویى است. علاوه بر قرآن، عقل سالم و تجربه هم ما را به پیروى از مکتب پیامبر و دست پروردگان آنان مى خواند، زیرا با مطالعه در تاریخ و زندگى این برگزیدگان الهى معلوم مى شود که بهترین و موفقترین روش در رسیدن به سعادت روش آنان است.
در این چهل حدیث با شمّه اى از اندیشه هاى حکیمانه و برداشتها و بینشهاى جاودانه آنان آشنا مى شویم تا به توفیق الهى بتوانیم از اندیشه و سخن الهى و پر از حکمت آنان الهام گرفته و در عمل، آنان را الگو قرار دهیم و با ادامه راهشان در شمار دوستداران عترت و بندگان شایسته خدا قرار گیریم.
