مقـدمـه
قالَ اللّه ُ تَبارَکَ وَ تَعالى:
وَ اِذْ تَأَذَّنَ َربُّکُمْ لَئِنْ شَکَرتُمْ لَأَ زیدَنَّکُمْ وَلَئِنْ کَفَرْتُمْ اِنَّ عَذابِى لَشَدیدٌ.
خداوند تبارک و تعالى مى فرماید:
و پروردگار شما اعلام کرد، اگر سپاسگزارى کنید بر شما مى افزایم، و اگر ناسپاسى کنید همانا عذاب من سخت است.
براى مقدمه چهل حدیث سپاس، سخنى زیباتر و بهتر از دیباچه گلستان نیست:
«منّت خداى را عَزّوجل که طاعتش موجب قربتست و به شکراندرش مزید نعمت. هر نفسى که فرو مى رود مُمدّ حیاتست و چون بر مى آید مفرّح ذات».
پس در هر نفسى دو نعمت موجود است و بر هر نعمتى شکرى واجب.
از دست و زبان که برآید کز عهده شکرش بدر آید
اِعْمَلُوا آلَ داوُدَ شُکْرا وَ قلیلٌ مِنْ عِبادِىَ الشَّکُورُ.
بنده همان به که زتقصیر خویشعُذر بدرگاه خداى آورد
ورنه سزاوار خداوندیشکس نتواند که بجاى آورد
باران رحمت بى حسابش همه را رسیده و خوان نعمت بى دریغش همه جا کشیده، پرده ناموس بندگان به گناهِ فاحش ندرد و وظیفه روزى کَس را به خطاى مُنکر نَبُرد.
اى کریمى که از خزانه غیبگبر و ترسا وظیفه خور دارى
دوستان را کجا کُنى محروم تو که با دشمن این نظر دارى
